Zabrze zrobiło duży krok, by jeszcze mocniej zaznaczyć swoją obecność na mapie świata – właśnie złożono wniosek o wpisanie „Historycznego Kompleksu Wydobycia Węgla Kamiennego w Zabrzu (XVIII–XX wiek)” na Listę Informacyjną UNESCO. To pierwszy, ale kluczowy etap w długiej drodze do uzyskania prestiżowego tytułu Światowego Dziedzictwa. Dokument trafił na ręce Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanny Wróblewskiej, a przekazali go dyrektor Muzeum Górnictwa Węglowego Bartłomiej Szewczyk, pełniąca funkcję Prezydenta Miasta dr Ewa Weber, marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa oraz senator Halina Bieda.
W skład zgłoszonego kompleksu wchodzą trzy wyjątkowe i świetnie zachowane obiekty: Kopalnia Królowa Luiza, Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna i Kopalnia Guido. To miejsca, które razem opowiadają historię śląskiego przemysłu, jego rozwoju, zmian technologicznych i społecznych, a także ogromnej roli, jaką odegrał w budowaniu dzisiejszego Śląska. Co ważne, wszystkie te obiekty są udostępnione do zwiedzania, w pełni wyposażone i zachowane w doskonałym stanie – z oryginalnym parkiem maszynowym, który wciąż działa.
Zabrze chce, by przemysłowy dorobek miasta nie tylko nie został zapomniany, ale też stał się motorem napędowym dla rozwoju lokalnej turystyki. Jak podkreśla dr Ewa Weber, wpis na listę UNESCO to nie tylko prestiż, ale też ogromna szansa dla gastronomii, hoteli i całej miejskiej gospodarki. – Zależy nam na tym, żeby Zabrze piękniało i przyciągało – mówi prezydent.
Tylko w ubiegłym roku obiekty należące do Muzeum Górnictwa Węglowego odwiedziło niemal pół miliona osób. Ambitnym celem miasta jest przekroczenie miliona gości rocznie. Marszałek Saługa przypomina jednak, że uzyskanie wpisu wiąże się nie tylko z dumą, ale też odpowiedzialnością. – To zobowiązanie do dalszej ochrony i promocji naszego dziedzictwa, a także do aktywnego zaangażowania mieszkańców – zaznacza.
Sam proces ubiegania się o wpis na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jest wieloetapowy i wymaga czasu. Najpierw trzeba znaleźć się na tzw. Liście Informacyjnej, którą prowadzi Ministerstwo Kultury. Potem dochodzi do wstępnej oceny, opracowania szczegółowego wniosku nominacyjnego, wizytacji ekspertów UNESCO, aż w końcu decyzję podejmuje Komitet Światowego Dziedzictwa. Może ją przyjąć, odroczyć lub wniosek odrzucić.
Na razie Zabrze dopiero zaczyna ten proces, ale już znalazło się na czele krajowej listy rekomendowanych kandydatur. Oznacza to, że eksperci w Polsce dostrzegli ogromną wartość zabrzańskiego dziedzictwa i jego unikalność na tle europejskim.
Czy uda się dołączyć do grona najcenniejszych miejsc świata? Tego jeszcze nie wiadomo, ale jedno jest pewne – Zabrze pokazuje, że dziedzictwo przemysłowe może być źródłem dumy, rozwoju i turystycznej przyszłości.
Fot. UM Zabrze