Początek roku szkolnego to zawsze ekscytujący moment – nowe przyjaźnie, nauczyciele, wyzwania i cele. Ale to też czas, w którym w szkole mogą pojawić się sytuacje niosące ryzyko przemocy czy nieprzyjemnych doświadczeń, zarówno w realnym świecie, jak i w Internecie. Wiedza o zagrożeniach i umiejętność reagowania może uratować nie tylko dobre samopoczucie, ale i zdrowie.
W szkolnej rzeczywistości uczniowie mogą spotkać się z wyzwiskami, zastraszaniem, bójkami czy presją starszych uczniów. Czasami młodsi są zmuszani do oddawania pieniędzy lub wartościowych rzeczy, a niektórzy sięgają po używki – co niesie ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne i prawne. Ważne jest, by w takich sytuacjach nie pozostawać samemu i szukać wsparcia u dorosłych, którym ufa się najbardziej.
Coraz większą część życia młodzieży stanowi Internet. Tu niestety też mogą czaić się zagrożenia. Cyberprzemoc obejmuje ośmieszanie, nękanie, publikowanie kompromitujących zdjęć czy tworzenie fałszywych kont. Starsi uczniowie bywają narażeni na seksting, czyli przesyłanie intymnych materiałów, co może skończyć się upokorzeniem, szantażem, a nawet konsekwencjami prawnymi. Dlatego tak ważne jest, by dbać o prywatność, nie reagować impulsywnie na prowokacje i zawsze informować dorosłych o problemach.
Nie trzeba radzić sobie samemu – w Polsce działa wiele telefonów i chatów zaufania, dostępnych bezpłatnie i całodobowo. Dzieci i młodzież mogą korzystać z Dziecięcego Telefonu Zaufania Rzecznika Praw Dziecka 800 12 12 12 oraz Telefonu Zaufania Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę 116 111. Osoby dorosłe w kryzysie emocjonalnym mogą dzwonić pod 116 123, a w przypadku zaginięcia dziecka warto skorzystać z numeru 116 000. To profesjonalne wsparcie psychologiczne i prawne jest anonimowe i gotowe pomagać w każdej trudnej sytuacji.
Rodzice mają ogromny wpływ na poczucie bezpieczeństwa dziecka. Ważne jest, aby słuchać uważnie, obserwować zmiany w zachowaniu, wspierać działania wychowawcze szkoły i wspólnie ustalać zasady korzystania z sieci. Nauczyciele i wychowawcy powinni budować w klasie atmosferę szacunku, reagować na wszelkie przejawy przemocy i współpracować z rodzicami oraz szkolnymi specjalistami.
Bezpieczna szkoła to miejsce, w którym każdy uczeń może rozwijać swoje pasje, zdobywać wiedzę i budować relacje bez strachu. Świadomość zagrożeń, gotowość do reagowania i korzystanie z dostępnego wsparcia pozwalają stworzyć środowisko, w którym nauka idzie w parze z bezpieczeństwem i poczuciem własnej wartości. W sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia należy dzwonić pod numer 112 – nigdy nie zostawajmy trudnych sytuacji samemu.
