W samym centrum Gliwic, zaledwie kilka minut spacerem od dworca kolejowego, znajduje się miejsce, które w niezwykły sposób łączy historię, kulturę i refleksję nad przemijaniem — stary cmentarz żydowski przy ulicy Na Piasku. Zazwyczaj zamknięty i ukryty za żelazną furtą, w najbliższą niedzielę, otworzy się dla odwiedzających w ramach czwartego już dnia otwartego tej wyjątkowej nekropolii.
W godzinach od 10:00 do 18:00 każdy będzie mógł przekroczyć bramę cmentarza i zatrzymać się na chwilę wśród starych, porośniętych mchem macew. To nie tylko okazja do poznania historii dawnych gliwiczan wyznania mojżeszowego, ale również do osobistego przeżycia – zapalenia znicza lub położenia kamyczka pamięci, zgodnie z żydowską tradycją upamiętnienia zmarłych.
Ci, którzy chcieliby poznać bogatszy kontekst tego miejsca, będą mogli wziąć udział w spacerach z przewodnikiem. O godzinach 12:00 i 15:00 poprowadzi on uczestników ścieżkami pamięci, przybliżając historię gliwickiej społeczności żydowskiej, znaczenie nagrobnych symboli oraz losy wielu zapomnianych postaci, które spoczęły na tej ziemi.
W ruinach dawnego domu przedpogrzebowego przez cały dzień dostępna będzie także wystawa poświęcona Żydom w czasie I wojny światowej. Ekspozycja przypomni o ludziach, których wojna rozdzieliła z rodzinami, ale których pamięć wciąż trwa w kamieniach i inskrypcjach.
Opiekunowie cmentarza, którzy od lat troszczą się o jego zachowanie i renowację, będą obecni przez cały dzień, gotowi do rozmów i odpowiedzi na pytania odwiedzających. Na miejscu pojawi się również skarbonka, do której będzie można wrzucić dobrowolny datek, wspierając dalsze prace porządkowe i konserwatorskie.
Dzień otwarty na starym cmentarzu żydowskim w Gliwicach to nie tylko lekcja historii, ale też symboliczna okazja do zatrzymania się, refleksji i spotkania z przeszłością miasta, które przez stulecia współtworzyli ludzie różnych kultur i religii.
Fot. UM Gliwice
