Sejm przyjął nowelizację ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, która wprowadza szerokie wsparcie dla odchodzących z pracy górników oraz pracowników administracyjnych i wyspecjalizowanych spółek górniczych. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku, aby zgrać je z planowanymi procesami restrukturyzacyjnymi w branży.
Nowelizacja przewiduje m.in. możliwość samodzielnej likwidacji kopalń przez spółki górnicze oraz przyznanie jednorazowych odpraw w wysokości 170 tys. złotych netto dla odchodzących pracowników, bez konieczności płacenia podatku. Odprawy obejmą pracowników Polskiej Grupy Górniczej, Południowego Koncernu Węglowego, Węglokoksu Kraj, Jastrzębskiej Spółki Węglowej oraz w przyszłości Bogdanki.
Nowe przepisy rozszerzają świadczenia osłonowe na wszystkich pracowników przedsiębiorstw górniczych, nie tylko na osoby zatrudnione bezpośrednio przy wydobyciu węgla. Oznacza to, że wsparcie otrzymają także pracownicy administracji oraz zakładów wyspecjalizowanych, takich jak remontowe czy inwestycyjne.
Wiceminister energii Marian Zmarzły podkreślił podczas sejmowych prac, że nowelizacja jest oczekiwana od dawna przez całe środowisko górnicze, związki zawodowe i samorządy. Jej celem jest realizacja postanowień umowy społecznej z 2021 roku oraz zapewnienie odchodzącym pracownikom pełnego pakietu świadczeń dopasowanego do aktualnej transformacji sektora.
Zgodnie z harmonogramem, w perspektywie dziesięciu lat planowane jest zakończenie działalności pięciu kopalń, a całkowite odejście od wydobycia węgla energetycznego przewidziano do 2049 roku. Przedsiębiorstwa objęte systemem wsparcia będą mogły korzystać z dotacji budżetowych oraz obligacji Skarbu Państwa, które mają sfinansować procesy wygaszania kopalń.
Według oceny skutków regulacji, koszty likwidacji kopalń węgla kamiennego w ciągu najbliższej dekady mogą sięgnąć 11,275 mld zł. Szacuje się, że z urlopu górniczego skorzysta około 3,5 tys. pracowników PGG, PKW i Węglokoksu Kraj oraz 3 tys. osób z JSW, a dodatkowo setki pracowników zakładów przeróbki mechanicznej węgla również zostaną objęci wsparciem.
Za uchwaleniem ustawy głosowało 241 posłów Koalicji Obywatelskiej, PSL, Polski 2050, Lewicy, Razem i niezrzeszeni. PiS oraz część Konfederacji wstrzymała się od głosu. Teraz projekt trafi pod obrady Senatu, a następnie na biurko prezydenta.
Fot. Dawid Lach
